Sunday 18 March 2018

Maquette: de dienstvertrekken in het souterrain, The downstairs service rooms

Allereerst wil ik mijn nieuwe volger, Janne, welkom heten en iedereen bedanken voor jullie reacties op mijn vorige post.

Iedereen die wel eens een landhuis of kasteel heeft bezocht, of televisieseries zoals 'Upstairs Downstairs' of 'Downton Abbey' heeft gekeken, weet dat het leven dat de eigenaren leefden niet mogelijk zou zijn geweest zonder voldoende personeel. Om het reilen en zeilen goed te laten verlopen beschikten voorname huizen, zoals Huis ter Swinnendael, over dienstvertrekken zoals keukens, voorraadkamers, stallen, werkplaatsen en wat al niet meer.

De stallen en werkplaatsen bevinden zich bij Huis ter Sinnendael in bijgebouwen die hier verder niet aan bod komen. Het souterrain van Huis ter Swinnendael is er volledig op gericht om het goede leven van de familie 'boven' mogelijk te maken.

Maquette van Huis ter Sinnendael. Souterrain + bel-etage
Op de plattegrond die ik voor het souterrain heb gemaakt bevinden zich zes vertrekken. Een  onder voorhuis (1),  een voorraadkamer(2), een morskeuken(3), een personeelskamer(4), een kookkeuken(5) en een rentmeesterskamer (6).
Verder komen er ook nog een linnenkamer, een bergzolder en slaapvertrekken voor het personeel, maar die zullen zich op de zolder bevinden.


De hal, of het onder voorhuis (1):
Hier is de personeelsingang. Hier worden goederen afgeleverd door een handelaar of tuinman, en wachten de pachters en andere bezoekers tot de rentmeester van het domein ze ontvangt in zijn werkkamer. Verder geeft het onder voorhuis toegang tot de voorraadkamer en via de houten wand tot het trappenhuis en de daarachter gelegen bediendenkamer.

Het onder voorhuis
De rentmeesterskamer (6):
In deze kamer wordt het reilen en zeilen van de economische kant van een landgoed geregeld. Hier bevind zich de boekhouding, de pachtcontracten en de geldkist. Geldtransacties vinden hier plaats en niet in het bovenhuis. Het is de meest gerieflijke en statige kamer van het souterrain.

De rentmeesterskamer

Binnenkijken door het venster in de zijwand
De voorraadkamer (2):
De voorraden groenten, boter, kaas, zout, vruchten en andere voedingsmiddelen worden hier bewaard. De wijn, de port en het bier worden in een met een hek afgesloten gedeelte van de voorraadkamer bewaard. Het hek is nog niet geplaatst op de onderstaande foto. Bij de deur ligt een grootboek waarin de huishoudster alle wijzigingen in voorraden noteert. De sleutels voor de deur van de voorraadkamer en de afgescheiden wijnkelder, houdt de vrouw des huizes altijd bij zich.

De voorraadkamer
Kookkeuken (5):
In grote huizen kwamen vaker meerdere keukens voor. Elk met zijn eigen gebruik. De kookkeuken of warme keuken is de plaats waar werd gekookt, gebakken en geroosterd. Deze keuken beschikt over een open haard, een fornuis en een broodbakoven. Er komen tafels en kasten met werkbladen.

De kookkeuken met links: de broodbakoven, in het midden het fornuis, en rechts de haard
De bediendenkamer (4):
Het personeelsvertrek is een soort huiskamer waar de huisbedienden samen eten en karweitjes opknappen. In de kastenwand zit een deur richting het trappenhuis en het onder voorhuis. Achter de andere deur zit een kast waar schoonmaakspullen worden bewaard. Dit vertrek ligt tussen de kookkeuken en de morskeuken in.

De bediendenkamer
Morskeuken (3):
De Morskeuken, ook wel koude keuken of spoelkeuken genoemd, ligt aan de andere zijde van de bediendenkamer. Hier wordt niet gekookt of gebakken. Hier word de vaat gewassen en koude gerechten bereidt, zoals bijvoorbeeld, kaas, geleien en desserts. Belangrijk hier is de aanwezigheid van de pomp en de gootsteen. In de kastenwand zitten kasten met glazendeuren waar serviesgoed in tin, aardewerk en porselein wordt bewaard. Het zilver en de pronkserviezen worden boven in de Eetkamer bewaard.

De morskeuken

Daarmee is de maquette of mock-up voor het souterrain compleet. Dat is het voor nu. Dank jullie wel voor jullie bezoek en tot de volgende post!

Huibrecht

Tuesday 6 March 2018

Dollshouse Arnhem show maart 2018

Allereerst wil ik mijn nieuwe volger welkom heten en iedereen bedanken voor jullie reacties op mijn vorige post.

Afgelopen zondag heb ik de Beurs in de Arnhemse Eusebiuskerk bezocht. Het was voor mij de tweede keer dat ik in Arnhem  ben geweest en voor mij is  de beurs nog altijd even magisch. Heel veel interessante en mooie miniaturen gezien, en met verschillende miniaturisten gesproken. Waaronder Diane MeijboomUrsula Dyrbye-SkovstedEsmé Hofman, Tine Krijnen en diverse anderen. Bij toeval ontmoette ik ook Josje, van 'A beautiful World.' Het was heel erg leuk en inspirerend om met elkaar kennis te maken. :-)


Wat verder nog heel bijzonder was op deze beurs was Het Rembrandthuis in miniatuur. Het hele huis in Amsterdam is in miniatuur nagemaakt. Echt meer dan de moeite waard. Nu het huis af is wordt het geschonken aan museum Het Rembrandthuis in Amsterdam. Dus wie het museum bezoekt, kan het prachtige (meer dan manshoge) miniatuur daar binnenkort bewonderen.

Helaas zijn mijn foto's van die dag mislukt doordat ik zonder het te weten een filter had ingeschakeld op mijn telefoon. :-(  Maar ik heb de herinneringen nog. Ik heb veel inspiratie opgedaan voor het bouwen van Huis ter Swinnendael.

Ik heb een paar miniaturen gekocht. Ten eerste drie speculaasplanken bij Arjen Spinhoven. Zijn laser-cut miniaturen zijn erg mooi. Ik kon deze speculaasplankjes niet laten liggen. In het echte leven heb ik een paar oude koekplanken uit het eind van de 19e eeuw. Die gebruik ik elk jaar om in november speculaas te bakken voor de weken voorafgaand aan het sinterklaasfeest. Hieronder twee foto's van een paar van deze speculazen voordat ze de oven ingingen.

Twee bloemenmanden, een galjoen en een druiventros.


Twee ruiters, een mand met bloemen en fruit en een haan.

De drie planken van Arjan Spinhoven stellen een sint, een vis en een plank met kleine speculaasjes voor. Het zijn stuk voor stuk oude voorstellingen die al eeuwen terugkomen in koekplanken. De planken liggen op mijn boekje over de geschiedenis van koekplanken van J.J. Schilstra. Daarnaast heb ik ook een bouwpakketje gekocht van een bordenrek uit de 17e eeuw.


Gezien mijn grote voorliefde voor speculaas (gekruid met speculaaskruiden naar eigen recept) is het passend dat ik dit als eerste miniaturen voor de keuken van Huis ter Swinnendael heb gekocht. Wat de keuken betreft, dit is de mock up voor de kookkeuken van Huis ter Swinnendael. Ik wil volgende week de hele kelderverdieping aan jullie laten zien.


Ten slotte heb ik bij Tine Krijnen een beginnersset boekbinden gekocht. Zo kan ik zelf proberen miniatuurboeken te maken. Ik heb er heel veel zin in. Huis ter Swinnedael zal beschikken over een bibliotheek. Daarvoor zal ik veel boeken nodig hebben. Verder zal ik ook boeken nodig hebben voor de rentmeesterskamer. Grote kasboeken en grootboeken voor de boekhouding van het landgoed.


Dat is het voor nu. Dank jullie wel voor jullie bezoek en tot de volgende post!

Huibrecht